Τα γλυκά παίζουν μεγάλο ρόλο στη ζωή μας και τα αρτοποιεία-ζαχαροπλαστεία μας τα προσφέρουν απλόχερα, σε μεγάλη ποικιλία και σε μεγάλες ποσότητες. Ωστόσο, όταν καταναλώνετε γλυκά μην ξεχνάτε την ρήση των αρχαίων Ελλήνων: ‘παν μέτρον άριστον'!

Υπάρχουν πολλές κατηγορίες γλυκών, που αυξομειώνονται και ανάλογα με την εποχή. Για παράδειγμα, τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες έχουν συνδεθεί με τα Χριστούγεννα ενώ τα καλιτσούνια ή σκαλτσούνια και το τσουρέκι έχουν συνδεθεί με το Πάσχα.

Παρακάτω θα αναφέρουμε μερικά γλυκά και κάποια χαρακτηριστικά τους τα οποία είναι πολύ διαδεδομένα στην Ελλάδα, ενώ ορισμένα από αυτά είναι αποτέλεσμα της παράδοσης μας στην ζαχαροπλαστική.

Γαλακτομπούρεκο: Γλυκό με φύλλο και κρέμα, λιπαρό αλλά πλούσιο σε ασβέστιο. Το σιρόπι του μπορεί να το κάνει πολύ γλυκό.

Μπακλαβάς: λένε ότι οι ρίζες του είναι τούρκικες. Είναι γλυκό με φύλλο, καρύδι, φιστίκι, φουντούκι και σιρόπι. Υπάρχουν πολλές μορφές του ανάλογα με την χώρα που φτιάχνεται. Στην Ελλάδα βγαίνει σε μικρό ή μεγάλο μέγεθος και πωλείται με το κομμάτι ή σε ταψί που έχει πολλά μέσα.

Κανταΐφι: από τα πλέον κλασσικά και παραδοσιακά γλυκά στην Ελλάδα, φτιάχνεται με ζύμη κομμένη σε πολύ λεπτό μακαρονάκι και έχει γέμιση από καρύδι, φιστίκι και καμιά φορά και αμύγδαλο. Έχει διάφορες ‘εκδόσεις' π.χ. εκμέκ, ενώ συνδυάζεται γευστικά με παγωτό ή σαντιγί. Το σιρόπι που το περιχύνουμε μπορεί να μας γλυκάνει υπερβολικά αν το φάμε σε μεγάλη ποσότητα. Βγαίνει σε διάφορα μεγέθη, από μπουκιές μέχρι κανονική μερίδα και πωλείται είτε ανά τεμάχιο είτε σε ταψί.

Χαλβάς: φτιάχνεται παραδοσιακά από σιμιγδάλι και κυρίως πριν το Πάσχα αφού είναι νηστίσιμο γλυκό. Σήμερα φτιάχνεται χαλβάς με σοκολάτα, φιστίκι κ.α.

Μελομακάρονα: ένα από τα κλασσικά Ελληνικά γλυκά των Χριστουγέννων. Φτιάχνεται από ζύμη, είναι σε μορφή μπισκότου και έχει γαρνιτούρα τριμμένο καρύδι ενώ όπως λέει και το όνομα τους, για σιρόπι χρησιμοποιούμε μέλι.

Κουραμπιέδες: ένα άλλο γλυκό των Χριστουγέννων, με ζύμη, αμύγδαλα και ζάχαρη από πάνω σε στρογγυλή μορφή.

Τσουρέκι: πρόκειται για πασχαλινό γλυκό. Είναι αφράτο, σε μορφή φραντζόλας, και μπορεί να έχει για διακόσμηση αυγό βαμμένο κόκκινο, αμύγδαλα σε φέτες ή να είναι καλυμμένο με σοκολάτα. Είναι μυρωδάτο αφού έχει γλυκάνισο, μαχλέπι και μαστίχα. Το χρώμα του το παίρνει επειδή πριν το βάλουμε για ψήσιμο το αλείφουμε με αυγό. Καμιά φορά μπορεί και η ζύμη του να έχει σοκολάτα (όπως περίπου το κέικ).
Καλιτσούνια: παραδοσιακό γλυκό με ζύμη και μυζήθρα. Μπορεί να έχει πολλά σχήματα (λυχναράκια, κλειστά, στρογγυλά) ενώ φημισμένα είναι τα Κρητικά καλιτσούνια. Διακοσμούνται με σουσάμι, κανέλα ή αλείφονται με αυγό πριν μπουν στο φούρνο για να πάρουν ωραίο χρώμα.

Μπουγάτσα: είναι ένα γλυκό με φύλλο και με κρέμα ή τυρί και ζάχαρη άχνη και κανέλα από πάνω. Πολλές φορές το συναντάμε και με χορταρικά όπως σπανάκι ή κιμά. Έχει τη μορφή πίτας και τρώγεται όλες τις ώρες της ημέρας ενώ είναι παράδοση το βράδυ της Παραμονής της Πρωτοχρονιάς να τρώμε μπουγάτσα για το ‘καλό'. Φημισμένες περιοχές παραγωγής μπουγάτσας είναι η Θεσσαλονίκη και οι Σέρρες.

Καρυδόπιτα: Παραδοσιακό γλυκό στη Ελλάδα, φτιάχνεται με κύριο συστατικό τα καρύδια. Είναι γλυκό, με ζύμη που μπορεί να ποικίλει από αφράτη έως ξερή. Εκτός από καρύδια μπορεί να έχει και αμύγδαλα ή φουντούκια. Το σιρόπι που έχει σε ορισμένες συνταγές της δίνει την χάρη του γλυκού και όχι του κολατσιού.

Κέικ: Αρχικά ξεκίνησε από τον Αγγλοσαξονικό κόσμο και εξαπλώθηκε παντού. Στην πιο απλή μορφή του έχει αυγά, βούτυρο, βανίλια και αλεύρι. Μπορούμε να του προσθέσουμε σοκολάτα, αμύγδαλα, λικέρ ενώ έχει διάφορα σχήματα, ανάλογα με την φόρμα που βάλαμε την ζύμη του. Υπάρχουν διάφορες υποκατηγορίες κέικ, όπως το Ιταλικό Panetonne, που αποτελεί κατεξοχήν κέικ των Χριστουγέννων.

Δανέζικο: Τρώγεται σαν γλυκό ή σαν κολατσιό. Είναι ζύμη ξεροψημένη σε παραλληλόγραμμο σχήμα που στο κέντρο της έχουμε τοποθετήσει κρέμα βανίλιας και πάνω από την κρέμα έχει μαρμελάδα φράουλα ή κεράσι ή αγριοκέρασο. Όλο το άρτημα είναι περασμένο με ζελέ ζαχαροπλαστικής.

Μάφφινς: Πρόκειται για ατομικά κέικ, αν μας επιτραπεί μια ελευθερία λόγου. Έχουν οβάλ σχήμα και είναι σε χάρτινη φόρμα ζαχαροπλαστικής. Ακριβώς όπως και τα κέικ έχουν διάφορες γεύσεις (βανίλια, σοκολάτα, καφέ),διαφορετική γέμιση (κομματάκια σοκολάτας, ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα κ.α.) και επικάλυψη σοκολάτας. Τρώγονται σαν πρωινό ή κολατσιό. Ακόμη μπορούν να είναι αλμυρά, με τυρί και αλλαντικά αν και αυτά τρώγονται κυρίως σαν ορεκτικό.

Pannakotta: Φτιάχνεται με γάλα, κρέμα γάλακτος, βανίλια, ζελατίνη ζαχαροπλαστικής και ζάχαρη (ορισμένες συνταγές χρησιμοποιούν και γιαούρτι). Από πάνω σερβίρεται με σιρόπι καραμέλα που είναι ζάχαρη (καμιά φορά με λεμόνι ή πορτοκάλι) και νερό. Προέρχεται από την Ιταλία και στα ζαχαροπλαστεία μπορούμε να το βρούμε σε ατομικές μερίδες ή σε ταψί για πολλά άτομα.

Cheese cake: Ένα αγαπημένο γλυκό με ζελατίνη, κρέμα γάλακτος, κακάο, cookies και βανίλια (μια από τις εκδόσεις του). Πολύ γευστικό και λιπαρό γλυκό αλλά και χορταστικό.

Profiterole: Το προφιτερόλ, έχει τρία κύρια συστατικά. Τη σοκολάτα, την κρέμα και τα σου! Γεμίζουμε τα σου με κρέμα και κατόπιν τα βουτάμε στην σοκολάτα. Συνήθως πωλείται σε πλαστικά μπολ ως ατομική μερίδα.

Tiramisu: Το τιραμισού είναι ένα γλυκό πολύ γευστικό και χορταστικό. Έχει μέσα αυγά, ζάχαρη, μασκαρπόνε, λικέρ, σοκολάτα αλλά και μπισκότα ζαχαροπλαστικής (σαβαγιάρ). Πωλείται στα ζαχαροπλαστεία σε ατομικές μερίδες μέσα σε πλαστικό μπολ ή σε ταψί για παραπάνω άτομα. Τα τελευταία χρόνια έχει βγει και σε παγωτό συνεχίζοντας μια εξέλιξη χρόνων.

Κοκ: Το κοκ αποτελείται από κρέμα, παντεσπάνι και σοκολάτα. Όπως και στα μπισκότα, η γέμιση της κρέμας είναι στην μέση. Βγαίνει σε μικρά (τα λεγόμενα κοκάκια) και πιο μεγάλα (ατομικά) και αποτελεί μια κλασσική επιλογή για δώρο σε μια γιορτή.
Ρυζόγαλο: γλυκό και φαγητό μαζί, το ρυζόγαλο έχει μεγάλη ιστορία στην χώρα μας. Γάλα που βράζει μαζί με ρύζι, κανέλα και ζάχαρη για γαρνιτούρα και έχουμε ένα γλυκό που μπορεί να είναι πολύ χορταστικό. Συνήθως τα ζαχαροπλαστεία βγάζουν ατομικές μερίδες σε μπολ.

Καρύδα: Το γλυκό αυτό βγαίνει και σε ατομικά (στρογγυλά συνήθως) κομμάτια όσο και σε κομμάτια πίτας. Το γνωστό φρούτο χρησιμοποιείται εδώ μαζί με μια συνταγή για ζύμη και μας δίνει ένα γλυκό και γευστικό αποτέλεσμα.

Τρουφάκια: Τα τρουφάκια ή τρούφες είναι γλυκά με ζύμη, κακάο, καρύδόψυχα και σοκολάτα σε μορφή τρούφας για γαρνιτούρα που καλύπτει όλο το γλυκό. Πολύ κλασσικά γλυκά στην Ελλάδα, καταναλώνονται μετά μανίας. Μπορούν να είναι πολύ γλυκά ή πικρά ανάλογα με την σοκολάτα που θα βάλουμε. Ακόμη υπάρχουν και τρουφάκια με σοκολάτα γάλακτος.

Γλυκά του κουταλιού: Αν και σπάνια πλέον τα βλέπουμε σε φούρνους ή ζαχαροπλαστεία, τα γλυκά του κουταλιού αποτελούσαν στην Ελλάδα το κατεξοχήν γλυκό για κέρασμα για πολλές δεκαετίες. Βύσσινο, κυδώνι, καρύδι, κεράσι είναι μερικά από τα πιο γνωστά. Πολλές φορές τα γλυκά του κουταλιού συνδυάζονται με παγωτό ή άλλα γλυκά με ζύμη.

Βασιλόπιτα: Η βασιλόπιτα, το παραδοσιακό γλυκό των Χριστουγέννων, με το φλουρί για τύχη μέσα της μπορεί το επόμενο πρωί να γίνει πρωινό! Φτιάχνεται με αλεύρι, ζάχαρη, αυγά, κονιάκ, σόδα, μπέϊκιν πάουντερ, βούτυρο και ελαιόλαδο. Μπορείτε να την βρείτε γαρνιρισμένη με αμύγδαλα που σχηματίζουν το νούμερο του νέου έτους, ζάχαρη άχνη ή ραντισμένη με σοκολάτα.

Δίπλες: Οι φημισμένες Κρητικές δίπλες ή ξεροτήγανα, δίνονται κυρίως στους γάμους. Έχουν αλεύρι, αυγά, ελαιόλαδο και βανίλια, ενώ το σιρόπι τους είναι από μέλι και ζάχαρη. Γαρνίρονται με σουσάμι, κανέλα και πιο σπάνια με καρύδι.

Καζάν ντιπί: Πρόκειται για Πολίτικο γλυκό, με γάλα, νισεστέ ή ρυζάλευρο ζάχαρη και ανθόνερο. Πολύ γευστικό γλυκό, που έρχεται κατευθείαν από την παραδοσιακή κουζίνα των Ελλήνων της Πόλης.

Ρολό: το ρολό είναι ένα σχετικά εύκολο γλυκό, που ξεχωρίζει για το σχήμα του. Μπορεί να έχει διάφορες γεύσεις (σοκολάτα, βανίλια π.χ.) ενώ ανάλογα με τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί, ψήνεται στο φούρνο ή μπαίνει στην κατάψυξη για να παγώσει.

Τούρτες: Τούρτες υπάρχουν πολλών ειδών και σχημάτων. Τους δίνεται το όνομα από τα κύρια συστατικά τους, π.χ. τούρτα σοκολάτα ή σοκολατίνα ( από τις πιο συνηθισμένες). Ανάλογα με την γεύση της τούρτας, πάει και η διακόσμηση της. Αποξηραμένα φρούτα, ζαχαρωτά, φρέσκα φρούτα, κομμάτια σοκολάτας, κατασκευές από ζάχαρη είναι ορισμένες μόνο διακοσμήσεις. Φυσικά αν παραγγείλετε μια τούρτα, μπορείτε να ζητήσετε συγκεκριμένο στολισμό.

Κορμός: Μοιάζει πολύ με το ρολό αλλά η διαφορά είναι ότι πρέπει να μπει στην κατάψυξη και δεν ψήνεται. Πολύ γνωστός είναι ο κορμός σοκολάτα, με κακάο, αυγά, ζάχαρη, λικέρ, βούτυρο και τριμμένο μπισκότο.